Usturlaplar
Antikamobilyalar.com ailesi olarak antika sınıfına girmiş her türlü mobilya hakkında sitemiz üzerinde bilgiler vermeye çalışıyoruz. Geçtiğimiz günlerde antikamobilyalar.com arşivlerini karıştırırken eski bir dergide yer alan bir konuya değinmek istedik. Belki bir çoğumuzun ilk defa duyacağı Usturlap terimini sizler için açıklamak istedik.
Usturlaplar
Yıldızlar her zaman insanları etkilemiştir. kimileri ozan kimilerinide bilim adamı yapmıştır. Yıldızlar Türk Bayrağıda dahil çeşitli ülkelerin bayraklarında da çeşitli şekillerde kullanılmıştır.
Yıldızları sürekli olarak araştıran insanoğlu ilk olarak yıldızlara olan uzaklığı ve yıldızlar arasında bulunan düzenli yada düzensiz ilişkiyi çözmeye çalışmıştır.
Dünyanın en önemli yıldız bilim merkezi Datça yarım adasının ucundaki antik Knidos kentidir.
Yıldızların doğumla birlikte insanların yazgısı üzerindeki etkileri araştıran kişilerin uğraştığı alanına giren “astroloji-yıldız bilimi” de tarih boyunca insanlık yaşamında önem taşır.
Antik Yunan döneminde başlayan “gökbilim” ve “yıldızbilim” en önemli gelişmesini İslamiyet döneminde yaşamıştır.
Müslüman gökbilimcilerin ilk çalışmaları gözlem ve gözlem aygıtları üzerine oldu. Küresel trigonometri gibi önemli bir bilimsel buluşun hizmete konulmasıyla “atronomi matematiği”nde önemli adımlar atıldı.
Bu alanda gelişmeler devam ederken gökbilim dalında önemli bir yere dahil olan Usturlap Müslüman gökbilimciler tarafından keşif edilmiş ve üretilmiştir. Batı dilinde Usturlap terimi Astrolab olarak adlandırılmıştır.
Usturlaplar ilk olarak gök cisimlerinin uzaklıkları, gece ile gündüzün süresi, namaz saatlerinin belirlenmesi, dağların yükselikleri ölçülmesinde kullanılmıştır.
Usturlaplar aslında bazı tarihcilere göre ortaçağ döneminin cep bilgisayarı olarak görülmektedir
Batının bilim insanları Usturlaplar ile fazla ilgilenmemiş fakat müslüman bilim insanları özel olarak ilgilenmiştir. 8.y.y çeşitli amaçlara hizmet eden farklı Usturlaplar imlat etmişlerdir.
Usturlap Parçaları
Usturlaplar genelde cebe sığabilecek ve duvara asılabilecek yassı bir disk biçiminde olup kullanıcısına pratiklik sağlamıştır. Genellikle bronz ve pirinçten yapılmışlardır. Usturlaplar iki ana parçadan oluşmaktadır.
Ana bölüm sabit olup ek parçalar taşımaktadır. İç yüzeyine ve göbeğine sabit kabul edilen veriler işlenmiştir. Bu veriler gözlemcinin dünya üzerindeki konumuna göre saptanmıştır.
Örümcek’in üzeri sanatsal amaçla işlenmiştir. Ana parçanın ortasına yerleştirilen ve sabit olmayan 360 derece dönebilen bir disktir. Üzerine gökkubbenin değişken verileri işlenmiştir.
Ana parça üzerindeki örümceğin orta merkezindeki bir milin üzerinde günün hangi saatinde olursa olsun mevsimlik bir biçimde okunması sağlanır.
Kabe Pusulası olarak adlandırılan teknoloji Usturlaplar sayesinde bulunmuştur. Kabe pusulası temel olarak Kabenin yerini göstermektedir. Kabe pusulası İspanya’dan Hindistan’a, Avrupa’dan yemene kadar olan islam dünyasının haritasından oluşmaktadır
Usturlap Resimleri
